
Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?
16 listopada 2022, 11:00Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.

Czy znamy wszystkie cząstki elementarne?
14 grudnia 2012, 19:24Model Standardowy zawiera 12 cząstek materii (fermionów), z których zbudowana jest cała materia. Wszystkie one są nam znane. Powstaje jednak pytanie, czy możliwe jest znalezienie nieznanych jeszcze podstawowych cegiełek natury.

Przy zamku Kenilworth znaleziono wielkie pociski z oblężenia sprzed 800 lat
17 czerwca 2024, 08:24Pod murami Kenilworth Castle w Warwickshire w Wielkiej Brytanii znaleziono 8 świetnie zachowanych pocisków z katapult. Zdaniem ekspertów, zostały one użyte podczas oblężenia w 1266 roku, kiedy to Anglią targała wojna domowa. Kamienne pociski znacznie różnią się wagą. Masa największego z nich to 105 kilogramów, najmniejszy waży zać około 1 kg. Odkryto je podczas prac, których celem jest poprawa bezpieczeństwa i dostępu do ruiny.

Rtęć regulowana
21 stycznia 2013, 19:10Po czterech latach negocjacji podpisano pierwszy w historii wiążący międzynarodowy traktat o ograniczeniu emisji rtęci do środowiska naturalnego. Zaakceptowana przez 140 krajów Międzynarodowa Konwencja Minamata o ograniczeniu emisji rtęci zyskała swą nazwę od japońskiego miasta Minamata, gdzie w latach 1932-1968 do wód spuszczano duże ilości odpadów zawierających rtęć

Świetnie zachowane szkielety wikingów dają okazję do przeprowadzenia unikatowych badań
8 października 2024, 12:41Archeolodzy z Muzeum w Odense znaleźli w Åsum ponad 50 pochówków wikingów. Podczas trwających od pół roku prac wydobyto świetnie zachowane szkielety oraz dobra grobowe, z których część pochodzi daleko spoza granic dzisiejszej Danii. Szkielety znakomicie zwiększą naszą wiedzę na temat codziennego życia ludzi z X wieku, z czasów pierwszego króla Danii, Gorma Starego, ojca Haralda Sinozębego. Znalezione przedmioty pozwolą zaś dokładniej zbadać szlaki handlowe, które wykorzystywali wikingowie.

Kosmiczne fajerwerki wyjaśniają kilka kosmicznych zagadek
7 marca 2013, 06:57Obecnie centrum Drogi Mlecznej to spokojne miejsce. Jednak niedawno, zaledwie 10 milionów lat temu, było ono prawdopodobnie źródłem kosmicznych fajerwerków. Do takiego wniosku doszły profesor Tamara Bogdanović z Georgia Institute of Technology (Gatech) i Kelly Holley-Bockelmann z Vanderbilt University.

W próbkach z asteroidy znajduje się wiele składników niezbędnych do powstania życia
31 stycznia 2025, 18:01Badania próbek asteroidy Bennu dostarczonych na Ziemię przez misję OSIRIS-REx wykazały, że znajdują się tam molekuły, które na Ziemi są niezbędnymi składnikami do powstania życia. Znaleziono też ślady świadczące o obecności słonej wody. Mogła ona być miejscem, w którym dochodziło do interakcji i łączenia się tych molekuł.

Warto badać "zwierzęcą medycynę"
12 kwietnia 2013, 10:30W magazynie Science ukazał się artykuł, które autorzy zauważają, iż zwracamy zbyt małą uwagę na zdolności zwierząt do samoleczenia się. Wiemy, że niektóre zwierzęta celowo poszukują konkretnych ziół, by poradzić sobie z trapiącymi je problemami zdrowotnymi. Jednak w ciągu ostatnich lat lista zwierząt, o których wiemy, iż samodzielnie się leczą, znacznie się wydłużyła.

Jak załatać magnetyczną butelkę? Rozwiązano problem, który od 70 lat trapił fuzję jądrową
6 maja 2025, 11:06Fuzja jądrowa to obietnica czystego, bezpiecznego i praktycznie nieskończonego źródła energii. Badania nad nią trwają od dziesięcioleci i nic nie wskazuje na to, byśmy w najbliższym czasie mogli zastosować ją w praktyce. Naukowcy dokonują powolnych, mniejszych lub większych, kroków na przód w kierunku jej opanowania. Uczeni z University of Texas, Los Alamos National Laboratory i Type One Energy Group rozwiązali właśnie poważny problem, który od 70 lat nękał jeden z rodzajów reaktorów fuzyjnych – stellaratory – spowalniając prace nad nimi. Jego rozwiązanie przyda się również w udoskonaleniu tokamaków, innego – znacznie bardziej popularnego – projektu reaktora fuzyjnego.

Stara woda z Kanady
16 maja 2013, 11:06Brytyjsko-kanadyjski zespół naukowców trafił na podziemne odizolowane od ponad miliarda lat zbiorniki z wodą. Już teraz wiadomo, że zawierają one olbrzymią liczbę związków chemicznych koniecznych do podtrzymania życia. To może być najstarsza woda na Ziemi i może zawierać życie